ทำไมดำน้ำแล้วมีผื่น?

สวัสดีค่ะวันนี้มาเอาใจสำหรับคนผิวแพ้ง่ายโดยเฉพาะ ที่หลายคนมีคำถามถามกันมาตลอดว่า ไปทะเลหรือดำน้ำทีไร ชอบมีอาการคัน ผื่นขึ้น ผิวแห้งๆ มีตุ่มแดงขึ้นเหมือนโดนอะไรกัดมา วันนี้เลยขอเป็นตัวแทนมาสอบถามคุณหมอเกศ แพทย์หญิงมณสิญา พงษ์ชมพร แพทย์เฉพาะทางผิวหนังให้ทุกคนได้หายสงสัยกันค่ะ

“สวัสดีค่ะคุณหมอ อยากรู้ว่า ทำไมไปดำน้ำถึงมีผื่นแดง ตุ่มแดง คัน เกิดจากอะไรคะ?”

ผื่นตุ่มคันตามร่างกายหลังจากไปดำน้ำ หรือเล่นน้ำทะเล ทางการแพทย์เราเรียกว่า Sea bather's Eruption หรือที่มักนิยมเรียกว่าแตนทะเลกัด ซึ่งเป็นตัวอ่อนของสิ่งมีชีวิตเล็กๆในทะเล เช่น แมงกะพรุน หรือ Sea anemone และปะการังบางชนิดที่อยู่ในทะเลซึ่งมี Nematocyst หรือเข็มพิษ ที่เป็นสาเหตุของผื่นนั่นเองค่ะ

📌อาการ

ตัวอ่อนในทะเลเหล่านี้มักจะลอยมาติดที่เสื้อผ้า wetsuit หรือ เส้นผม แล้วทำให้เกิดอาการขึ้น โดยที่บางรายจะมีอาการแพ้ อาการมักเริ่มต้นในน้ำเลย เริ่มต้นด้วยอาการแปลบๆ ยิบๆ บริเวณผิวหนังนอกร่มผ้าขณะที่ดำน้ำ และเมื่อขึ้นจากน้ำแล้วหากปล่อยให้ wetsuit แห้งโดยที่ยังสวมใส่อยู่ ทำให้ wetsuit ที่แห้งถูกับผิวหนังโดยตรง จะทำให้แตนทะเลที่เกาะอยู่ตาม wetsuit ปล่อยเข็มพิษออกมา ก่อให้เกิดตุ่มแดงคันตามร่างกาย ในกรณีนี้จะเกิดผื่นบริเวณที่ที่สวมใส่ wetsuit นอกจากผื่นคันตามร่างกายแล้ว ในบางรายอาจมีไข้ต่ำๆ ปวดเมื่อยตามตัว คลื่นไส้อาเจียน ปวดหัวร่วมด้วยได้ โดยมากมักเป็นนานประมาณ 1-2 สัปดาห์ บางรายอาจเป็นนาน 1-2 เดือน

📌วิธีการป้องกันและรักษา

1. เมื่อขึ้นจากน้ำ แนะนำให้ถอด wetsuit ทันที และ ล้างตัวด้วยน้ำทะเลที่ไม่มีแตนทะเลอยู่ หรือใช้น้ำส้มสายชูผสมน้ำให้เจือจางอาบเพื่อล้างเข็มพิษออก

2. ไม่ขัดหรือถูผิวหนังแรงๆด้วยมือหรือผ้าเช็ดตัว เพื่อป้องกันไม่ให้แตนทะเลปล่อยเข็มพิษออกมา

3. ซักชุดว่ายน้ำด้วยสบู่และตากให้แห้งก่อนนำมาสวมใส่เสมอ

4. สวมใส่ชุดว่ายน้ำพอดีตัวที่ปกปิดมิดชิดถึงบริเวณคอ ข้อมือ หรือบริเวณขอบชุด ให้รัดพอดี

5. หลีกเลี่ยงไปดำน้ำในช่วงที่มีแตนทะเลระบาด

6. หากมีผื่น สามารถรับประทานยาแก้แพ้ antihistamine ทายาแก้แพ้ ที่มีเพื่อรักษาอาการเบื้องต้นได้หากไม่ดีขึ้น แนะนำพบแพทย์ผิวหนัง

7. สามารถทาครีมที่ป้องกันแตนทะเลได้ มีขายหลากหลายยี่ห้อในท้องตลาด แต่ว่าอาจช่วยไม่ได้ทั้งหมด แนะนำปฎิบัติตามคำแนะนำทั้งหมดร่วมด้วยค่ะ

นอกจาก Sea bather's Eruption ยังมีผื่นคันอื่นๆอีก เช่น ผื่นคันจากตัวอ่อนพยาธิที่อยู่ได้ทั้งในน้ำจืดและน้ำเค็ม ผื่นจากการระคายเคืองที่ผิวหนังจากการอยู่ในน้ำนานๆ เป็นต้น หากมีอาการผื่นคันขึ้นผิดปกติ แนะนำพบแพทย์ผิวหนังเพื่อวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องค่ะ

—————————

ขอขอบคุณคุณหมอเกศมากๆนะคะ สำหรับความรู้ดีๆแบบนี้ ใครมีปัญหาผิวอื่นๆสามารถสอบถามคุณหมอเกศทาง IG/FB Dermaglow Clinic ได้เลยค่ะ